NGC 3031
Messier 81[1][2] | |||||
---|---|---|---|---|---|
Gözlem verisi (Dönem J2000) | |||||
Takımyıldız | Büyük ayı[3] | ||||
Sağ açıklık (α) | 09sa 55d 33,2s[4] | ||||
Dik açıklık (δ) | +69° 03′ 55″[4] | ||||
Galaksi sınıfı | SA(s)ab;LINER Sy1.8[4] | ||||
Görünür büyüklük (V) | 7,0[5] | ||||
Görünür büyüklük (B) | 7,8[5] | ||||
Yüzey parlaklığı (SB) | 13,0[5] | ||||
Boyut | 29,44 kpc (96.000 ly) (çap; 25,0 mag/arcsec2 B-bandı izofotu)[4][6] | ||||
Görünür boyut (V) | 26,9′ × 14,1′[4] | ||||
Özellikler | |||||
Grup veya küme | M81 Grubu[4] Başak Süperkümesi[4] | ||||
Kırmızıya kayma (z) | −0,000130 ± 0,000009[4] | ||||
Helyo dikey hız () | -34 ± 4 km/sn[4] | ||||
Galaktosentrik hız | 73 | ||||
Mesafe | 11,74 MIy (3,6 Mpc)[7] | ||||
Yarı-ışık yarıçapı () | 41000 Iy | ||||
Keşif | |||||
| |||||
Katalog belirtmeleri | |||||
M 81 • NGC 3031 • UGC 5318 • PGC 28630 • CGCG 333-007 • MCG +12-10-010 • IRAS 09514+6918 • GC 1953 ve 1949 • h 649 • KCPG 218A • Bode 17 • Koehler 8A | |||||
Wikimedia Commons'ta ilgili ortam |
Messier 81 (ayrıca NGC 3031 olarak belirtilir), Büyük ayı takımyıldızında yaklaşık olarak 11,74 MIy (3,6 Mpc) uzaklıkta bulunan büyük tasarım sarmal gökadadır. 31 Aralık 1774 tarihinde Johann Elert Bode tarafından keşfedilmiş olup bazen kaşifinin onuruna Bode Gökadası olarak adlandırılır. 1993 yılında bir süpernova içerdiği (SN 1993J) anlaşılmıştır.
M81'in 250 milyara yakın yıldız içerdiğine inanılmaktadır. Dolayısıyla bu bakımdan Samanyolundan daha küçüktür. Biçimi itibarıyla, muazzam bir sarmal gökada örneği teşkil eder. Ayrıca, +6,9 luk görünür parlaklığı ile en parlak gökadalar arasında yer alır.
Özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]D25 izofotal çapı 29,44 kiloparsek (96.000 ışık yılı)[4][6] olan Messier 81 gökadası, Samanyolu'na olan yakınlığı, büyük yapısı ve içerisinde 70 milyon M☉ büyüklüğünde bir süper kütleli kara delik barındıran aktif gökada çekirdeği[8] nedeniyle profesyonel gök bilimciler tarafından kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Gökadanın büyük boyutu ve nispeten yüksek parlaklığı onu amatör gök bilimciler için de popüler bir hedef haline getirir.[9] Şubat 2022 sonlarında gök bilimciler, M81'in tekrarlayan hızlı radyo patlaması FRB 20200120E'nin kaynağı olabileceğini duyurdular.[10][11]
Yakın gökadalar ve grup bilgisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Messier 81, M81 Grubu'nun en büyük gökadalarından biridir. Büyük ayı takımyıldızında yer alan grup içerisinde 34 gökadanın bulunduğu tahmin edilir.[12] Bu grubun Dünya'ya olan uzaklığı yaklaşık 11,7 milyon ışık yılıdır. M81, Messier 82 ile etkileşim halindedir.[13] Bu iki gökada, gerçek bir fiziksel grup olan ve Yerel Grubumuzun en yakın komşularından biri olan M81 grubunun çekirdeğini oluşturur. Bu grup ayrıca NGC 2403, NGC 3077 ve NGC 2976'yı da içermektedir. Messier 81'in ayrıca küçük bir uydu gökadası, düzensiz cüce gökada Holmberg IX (UGC 5336) vardır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Jensen, Joseph B.; Tonry, John L.; Barris, Brian J.; Thompson, Rodger I.; Liu, Michael C.; Rieke, Marcia J.; Ajhar, Edward A.; Blakeslee, John P. (Şubat 2003). "Measuring Distances and Probing the Unresolved Stellar Populations of Galaxies Using Infrared Surface Brightness Fluctuations". Astrophysical Journal. 583 (2). ss. 712-726. doi:10.1086/345430. 10 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2009.
- ^ I. D. Karachentsev, O. G. Kashibadze (2006). "Masses of the local group and of the M81 group estimated from distortions in the local velocity field". Astrophysics. 49 (1). ss. 3-18. doi:10.1007/s10511-006-0002-6.
- ^ R. W. Sinnott, editor (1988). The Complete New General Catalogue and Index Catalogue of Nebulae and Star Clusters by J. L. E. Dreyer. Sky Publishing Corporation and Cambridge University Press. ISBN 0-933-34651-4.
- ^ a b c d e f g h i j "NASA/IPAC Extragalactic Database". NGC 3031 için sonuçlar. 14 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2006.
- ^ a b c "Revised NGC Data for NGC 3031". SEDS. 17 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2024.
- ^ a b De Vaucouleurs, Gerard; De Vaucouleurs, Antoinette; Corwin, Herold G.; Buta, Ronald J.; Paturel, Georges; Fouque, Pascal (1991). Third Reference Catalogue of Bright Galaxies. Bibcode:1991rc3..book.....D.
- ^ Gerke ve diğerleri (2011): A Study of Cepheids in M81 with the Large Binocular Telescope (Efficiently Calibrated with Hubble Space Telescope). In: The Astrophysical Journal 743(2).
- ^ Devereux, N.; Ford, H.; Tsvetanov, Z.; Jocoby, J. (2003). "STIS Spectroscopy of the Central 10 Parsecs of M81: Evidence for a Massive Black Hole". Astronomical Journal. 125 (3). ss. 1226-1235. Bibcode:2003AJ....125.1226D. doi:10.1086/367595.
- ^ O'Meara, S. J. (1998). The Messier Objects. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-55332-2.
- ^ Starr, Michelle (23 Şubat 2022). "Mysterious Repeating Fast Radio Burst Traced to Very Unexpected Location". ScienceAlert. 24 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2022.
- ^ Kirsten, F; ve diğerleri. (23 Şubat 2022). "A repeating fast radio burst source in a globular cluster". Nature. 602 (7898). ss. 585-589. arXiv:2105.11445 $2. Bibcode:2022Natur.602..585K. doi:10.1038/s41586-021-04354-w. PMID 35197615. 24 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2022.
- ^ I. D. Karachentsev (2005). "The Local Group and Other Neighboring Galaxy Groups". Astronomical Journal. Cilt 129. ss. 178-188. doi:10.1086/426368. 21 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2009.
- ^ M. S. Yun, P. T. P. Ho, K. Y. Lo (1994). "A high-resolution image of atomic hydrogen in the M81 group of galaxies". Nature. Cilt 372. ss. 530-532. doi:10.1038/372530a0.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir](İngilizce)
- M81, SEDS Messier sayfası19 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- SST: Messier 8119 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- APOD: Parlak gökada M81 (6/20/02) 3 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- NightSkyInfo.com - M81, Bode's Galaxy 25 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- M81 ESA/Hubble 13 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Messier 81 (Bode's Galaxy) 13 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Spitzer resim galerisi
- Helkit Gözlemevi
- yarı-profesyonel teleskopla M81 fotoğrafı
NGC 3007 | NGC 3008 | NGC 3009 | NGC 3010 | NGC 3011 | NGC 3012 | NGC 3013 | NGC 3014 | NGC 3015 | NGC 3016 | NGC 3017 | NGC 3018 | NGC 3019 | NGC 3020 | NGC 3021 | NGC 3022 | NGC 3023 | NGC 3024 | NGC 3025 | NGC 3026 | NGC 3027 | NGC 3028 | NGC 3029 | NGC 3030 | NGC 3031 | NGC 3032 | NGC 3033 | NGC 3034 | NGC 3035 | NGC 3036 | NGC 3037 | NGC 3038 | NGC 3039 | NGC 3040 | NGC 3041 | NGC 3042 | NGC 3043 | NGC 3044 | NGC 3045 | NGC 3046 | NGC 3047 | NGC 3048 | NGC 3049 | NGC 3050 | NGC 3051 | NGC 3052 | NGC 3053 | NGC 3054 | NGC 3055 | NGC 3056